Krosno Odrzańskie: Miasto nad Odrą w Sercu Dolnego Śląska

Tego szukamy w Krośnie Odrzańskim

Przekonaj się, co kryje się pod najczęściej wyszukiwanymi frazami internautów, takimi jak: Krosno Odrzańskie, Krosno Odrzańskie praca, Krosno Odrzańskie pogoda, spotted Krosno Odrzańskie, apteka Krosno Odrzańskie, Krosno Odrzańskie pogoda na 10 dni.

Jeśli jesteś osobą, która chce dowiedzieć się czegoś więcej o Krośnie Odrzańskim, tutaj możesz przeczytać kilka słów o jego historii.

Najstarsze pisemne wzmianki o Krośnie pochodzą z roku 1005. Wówczas potężna armia sforsowała przyczółek odrzański pod Krosnem, próbując go podbić. Według relacji biskupa mersemburskiego Thietmara, kronikarza tamtych lat, Bolesław Chrobry skutecznie broniąc brzegów rzeki, zwojskował się pod Krosnem, utrudniając przeprawę niemieckiemu królowi Henrykowi. Choć tamte wydarzenia nie oddają współczesnych realiów, stanowią kluczową część historii ziemi Dziadoszan. Współczesność przyniosła długo oczekiwane pokojowe porozumienie między sąsiednimi państwami.

Badania archeologiczne wskazują, że skupisko osadnicze w okolicach Krosna kształtowało się już od II wieku p.n.e. do V wieku n.e. Grodu krośnieńskiego datuje się na VII wiek. Osadnictwo najintensywniej rozwijało się od VIII do pierwszej połowy X wieku, stając się istotnym ośrodkiem w rejonie środkowego Nadodrza.

Od czasów pierwszych Piastów osada musiała odpierać najazdy władców niemieckich, a ze względu na swoje strategiczne położenie między rzekami Odrą i Bobrem, przydzielano jej znaczenie obronne. Krosno Odrzańskie zalicza się do najważniejszych warowni, pełniąc ważną rolę w systemie obronnym zachodniej granicy Polski w XI i XII wieku. Tę funkcję utrzymało również w XIII wieku, gdy warowny zamek stał się jedną z głównych rezydencji Henryka I Brodatego.

W okresie panowania Bolesława Wysokiego, syna Bolesława Krzywoustego, który słynął z umiejętności gospodarowania i administracji, Krosno zostało podniesione do rangi książęcej kasztelanii pod koniec XII wieku. Granice tej kasztelanii pokrywały się z obecną granicą państwową od strony południowo-zachodniej, granica północna biegła wzdłuż rzeki Pliszki, a granica wschodnia wzdłuż rzeki Ołobok, sięgając ujścia Nysy do Odry na zachodzie.

Boguchwał został pierwszym udokumentowanym historycznie krośnieńskim kasztelanem. Podniesienie Krosna Odrzańskiego do rangi kasztelanii miało wpływ na rozwój funkcji gospodarczej i obronnej miasta. Warowny zamek z I połowy XIII wieku, będący jedną z głównych rezydencji Henryka I Brodatego, syna Bolesława Wysokiego i księżniczki niemieckiej Krystyny, podkreślał te funkcje. Henryk, podobnie jak jego ojciec Bolesław, zawarł małżeństwo z bawarską księżniczką z rodu Andechsów – Jadwigą – w 1188 r.

Rozwój osadnictwa w regionie nadodrzańskim oparty na zasiedlaniu przez ludność różnych stanów i zawodów, głównie pochodzącą z sąsiednich niemieckojęzycznych obszarów, umacniał więzi wynikające z małżeństw Piastów śląskich z Niemkami. Choć osadnictwo sprzyjało kolonistom niemieckim, Henryk I Brodaty skutecznie umacniał swoje panowanie na tych ziemiach. Dokładna data budowy zamku nie jest znana, ale najnowsze badania wskazują na początek XII wieku. Zaprojektowany jako budowla obronna, z niezależnym systemem zabezpieczeń, takim jak fosa, silnie umocniona brama zamykana zwodzonym mostem, czyniła go niezdobytym obiektem z punktu widzenia ówczesnej technologii oblężniczej.

Fortyfikacje miejskie w Krosnie Odrzańskim mają bezpośredni związek z nadaniem miastu praw miejskich z inicjatywy Henryka I Brodatego. Chociaż dokument lokacyjny nie przetrwał do dzisiaj, to na podstawie innych zapisów kronikarskich powszechnie przyjmuje się, że miasto otrzymało te prawa między rokiem 1217 a 1232, za panowania tego władcy.

W okresie swojego rządzenia Henryk I zjednoczył obszerny terytorium, obejmujący od Nysy Łużyckiej i Odry po Nidę i Dunajec, obejmujący Śląsk, Wielkopolskę i Małopolskę. Po jego śmierci 19 marca 1238 r., ogromne dziedzictwo to było trudne do utrzymania dla jego następcy, Henryka II. Ten musiał stawić czoła nie tylko wewnętrznej opozycji i hierarchii kościelnej, ale także konfliktowi z zachodnim sąsiadem, który rościł sobie prawa do Lubusza na Ziemi Lubuskiej.

Syn Henryka I Brodatego, Henryk II, zginął na polu bitwy 9 kwietnia 1241 pod Legnicą podczas walk z Tatarami, czyli mongolskim ludem koczowniczym z Azji. Po zdobyciu Moskwy i Kijowa oraz spustoszeniu Krakowa Tatarzy ruszyli na Wrocław. Książęca warownia w Krośnie Odrzańskim stała się schronieniem dla żony Henryka I Brodatego, Jadwigi, w okresie walk z Tatarami, a samo miasto było dogodnym punktem ucieczki na zachód, gdyby taka potrzeba się pojawiła.

Rządy kolejnych władców, w tym najstarszego syna Henryka II Pobożnego i Anny księżniczki czeskiej, Bolesława Rogatki, przyniosły księstwu wiele problemów. Brak doświadczenia, młody wiek oraz rozrzutność w zarządzaniu dziedzictwem po ojcu prowadziły do konfliktów wewnętrznych, sporów rodzinnych między książętami, a nawet do bratobójczych walk. Niemożność spełnienia zobowiązań wobec najemnych żołnierzy, głównie niemieckiego pochodzenia, skutkowała tym, że te oddziały, działając na własną rękę, naruszały prawa, grabiły i plądrowały krainę. Lubusz został zastawiony margrabiom brandenburskim w zamian za pożyczki.

W latach pięćdziesiątych XIII wieku brat Rogatki, Konrad, opanował obszar środkowego biegu Odry, uzyskując wsparcie od Krosna Odrzańskiego. Powstało nowe księstwo głogowskie, obejmujące Krosno Odrzańskie, Głogów, Bytom i Kożuchów. Druga żona Konrada, margrabianka miśnieńska Zofia, po śmierci męża, dostała Krosno Odrzańskie w testamencie. Po śmierci Konrada, Zofia, wracając do Miśni, sprzedała swoje wiano arcybiskupowi magdeburskiemu. W 1276 r. książę głogowsko-poznański Henryk III wykupił Krosno, ale w 1277 r. miasto ponownie przeszło w ręce Magdeburczyków. Jednak w 1278 roku Henryk III ponownie nabył Krosno za 6 tys. grzywien. Henryk III zmarł w 1309 r.

W 1312 r. Krosno zostało siłą zajęte przez Waldemara Askańczyka, margrabiego brandenburskiego, korzystając z wewnętrznej niestabilności księstw śląskich. Gdy okazało się, że książę głogowski (poznański) Henryk IV nie udzieli pomocy miastu, zamek i miasto zostały poddane. Roszczenia Henryka IV dotyczące zwrotu miasta były nieskuteczne do 1319 r., kiedy Waldemar Askańczyk zmarł, a Brandenburczycy wycofali się z zajętych obszarów.

O ostatnim z wymienionych władcy, Henryku XI, wiadomo, że nie był on energicznym władcą. Otoczony ludźmi z dworu brandenburskiego, którzy wykorzystywali jego brak samodzielności, skłonili go do zawarcia małżeństwa z dziewięcioletnią córką elektora brandenburskiego, Barbarą, w lipcu 1472 r. Kontrakt ślubny z 9 lipca 1472 r. określał, że za sumę 6 tysięcy guldenów Henryk XI przekazał Barbarze prawa do Krosna, Kożuchowa, Zielonej Góry i okolicznych wiosek. Dodatkowo, treść umowy została rozszerzona 12 października 1472 r., zakładając, że po śmierci Henryka wszystkie jego ziemie przypadną Barbarze. Henryk XI zmarł 22 lutego 1476 r., zamykając tym samym dynastię Piastów.

Po jego śmierci wojska Jana Brandenburczyka II zajęły główne punkty strategiczne, czyli Krosno Odrzańskie, Kożuchów, Zieloną Górę i Głogów. Rozpoczęła się wojna o sukcesję, w której uczestniczył m.in. król Czech i Węgier, Maciej Korwin. Ostateczne uregulowanie praw do Krosna nastąpiło w traktacie zawartym w Kamieńcu w 1482 r. Zgodnie z postanowieniami tego traktatu, Albrecht Achilles, w związku z niespłaconym posagiem, przejął Krosno Odrzańskie. Ta sytuacja utrzymała się do 20 lutego 1945 r., kiedy to Krosno Odrzańskie powróciło ponownie do granic Polski. Współcześnie miasto pełni funkcję ośrodka administracyjnego dla obszaru gminy, ze względu na aktywność społeczno-gospodarczą, lokalizację instytucji oraz siedzibę Powiatu Krośnieńskiego.

---

Kompleks informacji w jednym miejscu

• Fakty
• Pogoda
• Dane statystyczne